Dec. 2013: Op de valreep een verslag over het gestechel wegens het recht van overpad op de Molengriend achter het dorp Maasbracht eind 18e eeuw. Boer Wackers was die zomerochtend vroeg op pad met de maaiers. Het hooi moest binnengehaald worden voordat het zou bederven. Maar dan zag hij dat de weg versperd was met doornstruiken en vers gegraven kuilen. Het was een heel karwei om het pad weer begaanbaar te maken. Maar op de terugweg konden de hooikarren er opnieuw niet door. Eigenlijk is deze pagina bedoeld als een bijlage bij de serie over de pachtboerderijen in de Linnerweerd, met name het goed Ravenburg. Nu met aanvullende kaart uit de atlas der domeinen van het ambt Montfort anno 1743. |
|
Nov. 2013: Alitgen en haar vrijers. Iedereen wilde wel met Alitgen, maar achteraf ontkende iedereen ooit iets met haar te hebben gehad. Vrijers waren er genoeg, op elke bouwhof en in elk huishouden waar de meid gediend had, had zij niet te klagen over aandacht van het manvolk. Of was het uiteindelijk toch allemaal maar achterklap? Voor Alitgen was het toch al zo moeilijk, om te kiezen tussen de jonge Jacob, die haar het hof maakte, en de al oudere Giel, weduwnaar, die haar handen vol geld had geboden. Een kort verhaal over Alitgen en haar vrijers... over verbroken trouwbeloften en zo meer. Het lustige landleven in Linne eind 17e eeuw. Nieuwsgierig? Klik op de foto hiernaast voor een directe link naar de pagina. |
|
Nov. 2013: Wilken ayn gen rinboum. De originele versie van de genealogie Reinboom in de Roerstreek. Met enkele aanvullingen en verbeteringen. Dit artikel werd eerder gepubliceerd in het jaarboek nr. 34 van de Heemkunde Vereniging Roerstreek. Mocht je elders op het internet overeenkomstige fragmenten uit de tekst tegenkomen, dan weet je nu waar de betreffende "auteur" zijn informatie vandaan heeft gehaald. |
|
Okt. 2013: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Laatst bijgewerkt: 18-11-2017 De brede gevel met hardstenen lijsten oogt eerder als een industrie- of zakenpand dan de opgetuite panden links en rechts, die vooral welvaart en woongenot moesten uitstralen. Het middengedeelte (Swalmerstraat 7) stond tot in de eerste helft van de 17e eeuw nog bekend als Het Gulden Cruytz. Hier werd een tijd lang de Roermondse munt geslagen, ook al betrof het enkel duiten en oordjes. Hier woonden zakenlieden met een onstuitbare handelsgeest. Tijdelijk was hier het hoofdkantoor der licenten gevestigd. Daarna woonde hier kerkmeester, peijburgemeester, landmeter, schatinner en aannemer Gerard Coolen, die evenals zijn vader voordien het onderhoud aan de vestingwerken van Maastricht, Stevensweert en Venlo liet uitvoeren. Tegen het midden van de 19e eeuw nam de herbergier J.L. Baudrihaye uit Luik hier zijn intrek en opnieuw was het pand het woon- en werkhuis van een succesvol zakenman en industrieel. Thans biedt het pand al gedurende enkele generaties onderdak aan een bloeiende wijnhandel. Meer weten? Klik dan op de afbeelding hiernaast. |
|
Okt. 2013: Tijdens het onderzoek naar het wel en wee van de familie Coolen te Roermond, en in het bijzonder de bedrijvigheid van vader Johan en zoon Gerard Coolen, kwam het oude bunderboek van Posterholt (opnieuw) boven water. Hoewel het eigenlijk thuishoort in het schepenbank-archief, zit het vastgebonden in het archief van de voormalige gemeente Posterholt. Zwaar beschadigd en niet meer helemaal compleet. Maar toch. Integraal uitgetypt op deze website: het bunderboek van begin 1717 zoals is opgemeten en opgetekend door landmeter Gerard Coolen, en met de huisplaatsen uit augustus 1723. Posterholt drie eeuwen geleden met de behuizingen van de plaatselijke boeren en de pachthoeven van welgestelde burgers, van kloosters en van de koning van Pruisen. (Met nieuwe inleiding.) |
|
Okt. 2013: Wijnsteker, aannemer, burgemeester en schepen, handelaar en vervolgens grootgrondbezitter, ofwel Johan Coolen (1662-1738). Naast eigenaar van meerdere panden in de binnenstad, had Coolen ook nog een maasschip. Zijn zoon Gerard Coolen (1689-1767) trad al vroeg in de voetsporen van zijn vader, o.a. bij werkzaamheden aan de vestingwerken van Maastricht, Stevensweert en Venlo. Hij begon als gediplomeerd landmeter en was daarnaast kerkmeester, peyburgemeester en schatinner van Oostenrijks-Gelder. Van zijn kinderen is vooral bekend, dat zij op de zaak pasten en de erfgoederen bij elkaar hielden. Dit is het vervolg op de twee vorige artikelen. Meer weten? Klik op de afbeelding hiernaast. |
|
Aug. 2013: Het meetboek van Maasbracht gaf aanleiding tot meer onderzoek naar de bezittingen van wijnhandelaar Johan Coolen, schepen te Roermond. Zowel de Mispadenhof te Maasbracht als de pachthof van wijlen jonker Raeve in de Linnerweerd werd vervolgens vererfd op de familie Janssens te Roermond. Een vleugel van boerderij Ravenburg werd door de eigenaar als buitenhuis benut. Verdere naspeuringen maakten het verder mogelijk de voorouders van deze familie tot 1593 en tevens de plaats van herkomst te achterhalen; hetgeen tot nu toe verborgen was gebleven in de nevelen des tijds. Nieuwsgierig? Klik op de foto hiernaast voor een directe link naar de pagina. |
|
Juli 2013: Maasbracht anno 1680 gezien door de ogen van de landmeter. Digitale kaarten van de gemeente Maasbracht met de dorpen Beek, Cruchten en Bracht en de toenmalige bewoners, het uitgebreide grondbezit van de afzonderlijke pachthoven enz. Waar stond het huis van onze voorouders eind 17e eeuw en hoe was het beeld na anderhalve eeuw veranderd? Aan de hand van het zakboekje van de onbekende landmeter uit die tijd konden oude kaarten nieuw ingekleurd worden. Hier alvast de eerste kaarten. |
|
April 2013: Middels het huwelijk van juffrouw Anna Petit met jonkheer Magnee de Horn is een groot deel van de familie-papieren opgenomen in het archief Magnee. Geregeld is sprake van de bouwhof te Merum. Het blijkt dat de familie al in de eerste helft van de 18e eeuw daar twee pachthoeven bezat. Nog voor een der Borg-hoven middels erfenis in 1732 aan de gebroeders Petit zou toevallen, bezat de middelste van de drie broers er een andere pachthof, die hij na een fikse brand nieuw liet opbouwen. Mogelijk dat daarmee de naam Nieuwenhof aan de boerderij werd gegeven, of als tegenhanger van de Oudenborg. Meer weten over de rijke geschiedenis van deze bouwhof? Klik op de foto hiernaast. |
|
April 2013: Opnieuw konden foto's worden toegevoegd aan een van de vele pagina's over het Reutje. Dit keer stuurde Har Senssen uit Posterholt enkele kiekjes op uit het foto-album van mevrouw Lucy Rey-Hoks uit Linne. Het zijn foto's van het echtpaar Willem Bonné en Anna Muijsers, ofwel "bie Keupkes" in de St. Petrusstraat. Klik op de foto voor een directe link naar de pagina. |
|
Maart 2013: Nieuw onderzoek in diverse archieven heeft weer een hoop nieuws opgeleverd. Dit is ondertussen verwerkt in de afzonderlijke artikelen, zoals daar zijn over de Oudeborgh te Merum, de Heuftshof te Maasbracht en het einde van het leengoed Op gen Lillaert te Linne. Zie ook de "Uitgebreide Inhoud" hierboven. Aan het artikel over de Thooren te Maasniel werd een fotopagina toegevoegd. |
|
Maart 2013: De kerk van Sint-Odiliënberg inde tot 1763 zeker twee eeuwen lang een erfcijns van een malder rogge op zeker huis en hof te Roer, naderhand te betalen met 12 gulden. Het cijnsgoed was in de loop der tijd opgedeeld onder meer bewoners. In tegenstelling tot de overige naburen die in Herten ter kerke gingen, vielen zij onder de parochie van Berg, terwijl hun kinderen daar ook de dorpsschool bezochten. Het was de nieuwsgierigheid naar dit kerkengoed, dat aanzette om het verleden van Roer nader in kaart te brengen. Meer weten? Klik op de afbeelding hiernaast. |
|
Maart 2013: Het hagelkruis aan de gelijknamige weg te Sint-Odiliënberg wordt door de stichting IKL (Instandhouding Kleine Landschapselementen) in ere hersteld. De historie van het kruis gaat eeuwen terug, maar of de ouderdom teruggaat tot de middeleeuwen is nog de vraag. In de archiefstukken van voor 1700 komt het hagelkruis vooralsnog niet voor. De link naar Jan van Abroek (1440-1510) en de Orde van het Heilig Graf lijkt snel gelegd, maar blijkt alleen te rusten op eenzelfde beeldmerk en meer niet. Het hagelkruis om de begrenzing van het kloostergoed aan te geven, lijkt nogal voorbarig. Toch is de kans groot, dat juist die plek in het verre verleden een bijzondere betekenis kende voor de bewoners van de kerspel. Meer weten? Klik op de afbeelding hiernaast. |
|
Maart 2013: Har Senssen uit Posterholt blijft speuren naar oude foto's uit het Reutje, waar hij zijn jeugd heeft doorgebracht. Op die manier zijn al heel wat foto's uit familie-albums op deze website terechtgekomen. Foto's uit de oude doos zijn nog altijd welkom. Deze keer kreeg hij foto's aangereikt van dhr. Joep Smeets uit Maasbracht, zoon van het echtpaar Keub Smeets en Stiena Schreurs. Zijn ouderlijke huis stond in de Veldstraat in het Reutje, waar zijn ouders een buurtwinkel dreven. De geschiedenis van de huisplaats is te vinden op de pagina "aan Brentjen". De foto van vader Keub en zoon Joep hiernaast is de directe link naar de foto-pagina. |
|
Febr. 2013: Oude processtukken, die al meer dan een eeuw lagen opgeslagen in de kelders van het Rijksarchief te Maastricht, konden eindelijk worden afgestoft. Zij handelen over een proces eind 17e eeuw tussen de erfvoogd van Roermond en de toenmalige bezitters van het leengoed De Thooren te Maasniel. Nieuwe feiten geven een inkleuring aan de geschiedenis van huis, hof en landerijen. Sommige veronderstellingen moeten nu bijgesteld worden. De overdracht van de familie van Herteveld naar advocaat Petit is anders verlopen dan tot nu toe gedacht werd. Meer weten? Klik op de afbeelding hiernaast. |
|
Febr. 2013: De oudste gegevens van de familie Meuren te Roer bij elkaar gezet. Vreemd genoeg viel het gehucht Roer niet onder hetzelfde bisdom waarvan de zetel binnen de stadsmuren stond. Vanouds viel de buurtschap onder de parochie Herten, dat onderdeel was van het prins-bisdom Luik. De kerkregisters van voor 1725 zijn verloren gegaan. Daarom zijn er andere bronnen nodig om het een en ander bij elkaar te voegen. Meer weten over de familie Meuren? Klik op het handmerk hiernaast. Geen andere boer te Roer heeft zoveel sporen nagelaten dan Jan Ruijtsen, pachter op Beeckenhof. Hij kreeg het aan de stok met soldatenvolk, wist zijn hachje te redden door zich vrij te kopen en verwierf het Waeijbroek (waar de varkens van Roer gehoed werden) voor z'n eigen, tot afgunst van de jonkeren Spee. De gebroeders zonnen op wraak. Meer weten? Klik op het icoontje. |
|
Jan. 2013: "Den Ingel is gevloage!" Ruim driehonderd jaar geleden zou die kreet nog wel midden december door de straten van Roermond hebben geklonken. En de koorzanger, die boven het priesterkoor zijn vleugels had gespreid, was opgelucht, dat hij weer veilig geland was. Dat vernemen we uit het kasboek van de kathedraal eind 17e eeuw. Maar er was meer. De Christoffelkerk stond ook toen opnieuw in de steigers. Veel ramen werden van nieuw glas voorzien. De vloertegels verlegd. Nieuwe balk-constructies boven de koren. De klokken werden hergoten, onder aan de wal. De steenhouwer uit Maaseik legde nieuwe dorpels. Het beste hout werd per boot uit Holland aangevoerd en tot nieuwe koor- en kerkbanken verwerkt. En tussen al die drukke werkzaamheden gingen de gebruikelijke erediensten gewoon door. Meer weten? Klik op de foto hiernaast. |
|
Jan. 2013: Een "onbekende" kaart van het landgoed Overen omstreeks 1800 met gedetailleerde weergave van de akkers, weiden, lanen, sloten, broek en kwekerij. Met situering van het eigen land en het pachtland voor de halfman, tussen Roer en heide en regenoten Hoosden en Jongenhof-land. Meer weten? Klik op de afbeelding hiernaast. De bewonings-geschiedenis van de Breewegshof, vooral tijdens de 19e eeuw, krijgt meer invulling. De boerderij was bijna een halve eeuw lang tevens de behuizing van de burgemeester van Linne. Begin vorige eeuw ging de boerderij over op de gebroeders Maassen, telgen uit een oude pachtersfamilie in de streek. Meer weten? Klik op het icoontje. |
|
Jan. 2013: Op zoek naar de abdissenhof te Herten. De Munsterabdij te Roermond bezat al sinds onheuglijke tijden in de omgeving meerdere pachtboerderijen. Grote pachthoeven met een bovengemiddeld grondbezit. De namen van deze boerderijen zijn ook nu nog buiten de gemeentegrenzen bekend. Een uitzondering hierop is de abdissenhof te Herten. Nog voor de gemeente middels het kadaster in kaart werd gebracht, was de boerderij al lang verdwenen en de grond onder meerdere personen opgedeeld. De vergetelheid werd in gang gezet. Meer weten? Klik op de afbeelding hiernaast. |
|
Dec. 2012: Na de zondagsmis trok menige boer nog even naar de kroeg om te drinken in de herberg van, jawel: de herberg van meneer pastoor, ofwel: De Herberg op de Heuvel. Jarenlang was dit huis het toneel van de dorpspolitiek. Hier werkte de landmeter aan zijn kaartenboek. Hier werden geschillen beslecht. Hier klonk de muziek met de kermis en bij andere gelegenheden. Hier nuttigde de prins van Oranje zijn maaltijd, terwijl hij op doortocht was. Deze heuvel was eeuwenlang de wereldlijke tegenhanger van de kerkberg. Dit verhaal wordt beschreven in een drieluik over het wel en wee van de bewoners in voor- en tegenspoed. Meer weten? Klik op de foto hiernaast. |
|
Dec. 2012: De geschiedenis van herberg en brouwhuis In Het Witte Paard te Sint-Odiliënberg is het verhaal van de familie Viten. Hun stamvader Fijt Fijten vestigde zich hier eind 17e eeuw in de Drekstraat (nu Raadhuisstraat). Al gauw was het huis van de smid, radmaker, herbergier en brouwer Fijten het trefpunt van de goegemeente. Met Jan Fijten en vrouw Neesken Prenthaegens uit Kirchoven hebben we mogelijk de ouders van Fijt gevonden. Meer weten? Klik op de foto hiernaast. |
|
Nov. 2012: De brieven van een Franse legerkapitein aan zijn vrouw, die met haar kinderen thuis zat. Getuigenissen van een liefde, alleen te scheiden door de dood. De schrijver was een jongeman uit Bretagne, kapitein in het Franse leger. Zij was de jongedochter van welgestelde Roermondse burgers. Keizer Napoleon was druk doende om de politieke kaart van Europa nieuw in te tekenen en de soldaat en huisvader vertrok spoedig weer met zijn legereenheid. Tussen beide echtelieden ontstond een briefwisseling om hun genegenheid voor elkaar te tonen. Ida Janssens heeft de brieven van haar man zorgvuldig bewaard. De brieven die zij aan Charles schreef, zijn verloren gegaan toen hij in de winter van 1810 in het verre Spanje het leven liet. Meer weten? Klik op de foto hiernaast, of kijk onder Varia. |
|
Nov. 2012: Over het onzalige huwelijksleven van de "weduwe" Van den Broeck in het mondaine leven van de stad Maastricht aan het einde van de 18e eeuw. Vervolgens haar vertrek met de drie kinderen naar Vlodrop. Daar trok zij in als huishoudster bij pastoor Eerens, die tevergeefs probeerde zijn kudde in toom te houden. Dit artikel is al eerder verschenen in Roerstreek 2007. Hier is de weduwe op herhaling. Klik op de afbeelding hiernaast, of kijk linksboven onder Familie-album. |
|
Nov. 2012: Een 15e eeuwse grafsteen van de Roermondse regenten-familie Hoeufft in de kapel van de kartuizers aan de Swalmerstraat. Het is niet duidelijk of daarmee de huidige Carolus-kapel werd bedoeld, dan wel de Bethlehem-kapel die rond 1800 werd afgebroken. Over deze steen is verder niets meer bekend. Alleen een afbeelding uit het archief Familie Grothe in het Utrechts Archief getuigt nog hiervan. De tekening is tevens voorzien van de nodige informatie over de personen. Met dank aan dhr. J.J.J.M. van Meerwijk te Utrecht voor de vriendelijke informatie. |
|
Nov. 2012: Ze is het niet, maar zo zou ze er uitgezien kunnen hebben. Henrickske van der Velde. In Familie-Album het portret van de weduwe Camps. Naast moeder was zij tevens een succesvolle zakenvrouw in de Roermondse binnenstad van rond 1600. De herbergierster heeft de perikelen van de 80-jarige oorlog meegemaakt. Tot op hoge leeftijd regelde zij de familiezaken. Haar (oudste) zoon werd aangesteld tot schout van het ambt Montfort. En haar kleindochters trouwden met bestuurders in de omgeving. Het waren uiteindelijk de achterkleinkinderen die voor en na de erfgoederen van die frauw in Die Kirch, hun overgrootmoeder, verkochten. Via de afbeelding hiernaast krijgt U een directe link naar het artikel. |
|
Okt. 2012: Waar kon men zo snel naar toe, wanneer nieuw oorlogsgeweld zich aankondigde? Het lijkt er veel op, dat sommige boeren uit de nabije omgeving zich van een veilig heenkomen in de stad hadden verzekerd. Geurd Maessen, Willem Helwegen, Frederick Scholten, de gebroeders Kempkens en meer anderen hadden voorgezorgd door een huis in de stad te kopen. Bij naderend onheil konden zij in de stad hun toevlucht nemen. Meer weten? Klik op de afbeelding hiernaast. |
|
Okt. 2012: In de serie Familie-album, het korte verhaal van Katryen van Halbeck, lekenzuster in het klooster van Onze-Lieve-Vrouw-ter-Riviere buiten de stad Bree. Het jonge wicht verloor al vroeg haar beide ouders. Sindsdien stond zij onder voogdij van haar oom Wilhem van Baechoven uit Echt. Katryen groeide vanaf haar vijfde levensjaar op binnen de kloostermuren en werd naderhand (1575) aldaar geprofest. Maar het leven komt meestal anders dan men denkt. Ook voor het vrome begijntje uit Echt. Het verhaal speelt zich weliswaar af buiten het stromingsgebied van Roer en Vloot, maar soms krijgt men oude verslagen onder ogen, die al sinds eeuwen liggen te wachten om doorverteld te worden. Via de afbeelding hiernaast krijgt U een directe link naar het artikel. |
|
Okt. 2012: Het natuurstrand te Ool, vooral bekend bij ultieme zonaanbidders, was al in het derde kwart van de 18e eeuw onderwerp van heftige discussie. Tussen landscommissaris Petit, als eigenaar van het goed de Oudenborg, en de vrijheer van Daelenbroek werd tussen 1774 en 1788 een langslepend proces gevoerd over dit stuk griend aan de Maas. In die tijd o.a. bekend als De Lange Stert. Uit de stapel paperassen zijn twee kaarten opgedoken. Een daarvan toont de grienden en sterten aan de Maas, zoals in 1682 getekend door landmeter Herman Janssen, die ook de kaart van Roermond heeft getekend na de stadsbrand van 1665. Voor een directe link kunt U op de afbeelding hiernaast klikken. |
|
Sept. 2012: ............................................................................ Laatst bijgewerkt: 10-3-2018 De Oudenborg te Merum komt uitgebreid voor in het Register van Erfpachten van de Vrijheerlijkheid Daelenbroek. Nicolaes Spee verwierf in 1582 meer dan 100 morgen land en weide in de dingbank van Herten, Merum en Ool en voegde daaraan de Borgh-Camp te Merum toe. Ruim driekwart eeuw later werd het goed opgesplitst en sprak men lange tijd van de twee Borg-hoffen. Hier alvast een greep uit het verleden. Via de afbeelding hiernaast krijgt U een directe link naar het artikel. |
|
Aug. 2012: Veel oud nieuws uit het verleden van de Abdissenhof in den Munnicxbosch komt aan het licht in dit artikel over de pachthof van de Munsterabdij nabij het Reutje. Over het grondgebruik, over de pachters en over de boswachter die er zijn woning met moestuin had. Alles aangevuld met overzichtelijke kaarten. Ook andere artikelen op deze website worden van tijd tot tijd aangevuld met nieuwe gegevens die opduiken uit oude archiefstukken. |
|
Maart 2012: Met Joseph Bonné uit Doornik beginnen we de nieuwe serie Familie-album. In deze eerste aflevering het onrustige leven van een migrant, die na enige omzwervingen besloot in Sint-Odiliënberg te blijven. Daar had hij op de kroedwien-kermis zijn nieuwe bruid ontmoet, met wie hij spoedig trouwde. Toch kon hij maar moeilijk in zijn nieuwe woonplaats aarden. Voor velen bleef hij een vreemdeling, terwijl heimwee naar zijn geboortestad aan hem bleef knagen. Klik op het icoontje of op de link bovenaan in de lijst. |
|
Maart 2012: De schepenen van Sint-Odiliënberg krijgen meer gezicht. Voor en na wordt meer achtergrond-informatie gegeven over de schepenen in de dingbank van Bergh. Sommige families waren generaties achter elkaar vertegenwoordigd in het gericht. Wie kwamen in aanmerking om tot deze ambten benoemd te worden en aan welke voorwaarden moest men voldoen? Invloedrijke relaties waren daarbij zeker belangrijk. |
|
Maart 2012: Jan. 2012: |